Badania naukowe i efekty terapii hiperbarycznej
Za pomocą serii zabiegów w ciśnieniu ponad 2,4 ATA można wyleczyć szerokie spektrum poważnych schorzeń i problemów zdrowotnych. Seria zabiegów HBOT leczy cały organizm, a nie tylko punktowe zmiany chorobowe. Przedstawiamy poniżej wybrane schorzenia i obszary zdrowotne wraz z linkami do badań naukowych dokumentujących skuteczność w danym zagadnieniu.
| Tytuł (PL) | URL | Najważniejsze efekty | Schorzenie |
|---|---|---|---|
| Poprawa sprawności fizycznej u osób starszych dzięki hiperbarycznej terapii tlenowej – RCT | SpringerLink | HBOT znacząco zwiększyła wydolność fizyczną (VO₂ max) i poprawiła zdolność do wysiłku u starszych, nieaktywnych osób. Terapia była dobrze tolerowana i bezpieczna. | Niska sprawność fizyczna u osób starszych |
| HBOT wydłuża telomery i zmniejsza immunosenescencję u osób starszych | PMCID 7746357 | Po 60 sesjach HBOT długość telomerów w limfocytach wzrosła o ponad 20 %, a liczba starzejących się komórek (senescent T‑helper) spadła o 37 %. Terapia skutecznie usuwała komórki starzejące się bez zmian w stylu życia. | Starzenie komórkowe |
| Poprawa funkcji poznawczych u zdrowych osób starszych dzięki HBOT – RCT | Aging‑US | HBOT znacząco poprawiło pamięć, uwagę i szybkość przetwarzania informacji u starszych dorosłych. Terapia wiązała się też ze wzrostem regionalnego przepływu krwi w mózgu (CBF). Była dobrze tolerowana i bez istotnych skutków ubocznych. | Zdrowe osoby starsze (bez chorób neurologicznych) |
| HBOT stymuluje angiogenezę i poprawia funkcję erekcyjną u mężczyzn z przewlekłą dysfunkcją erekcyjną | Nature s41443‑018‑0023‑9 | HBOT może odwracać podstawową przyczynę ED – czyli niedokrwienie prącia – poprzez stymulację angiogenezy i poprawę flory naczyniowej. | Dysfunkcja erekcyjna (ED) |
| Tlenoterapia hiperbaryczna zwiększa namnażanie komórek macierzystych, tworzenie naczyń i gojenie ran u myszy z cukrzycą) | PMC6078002 | HBOT przyspieszyło gojenie ran, zwiększyło namnażanie komórek macierzystych i wspierało tworzenie nowych naczyń krwionośnych. Efekty były szczególnie widoczne u myszy z cukrzycą oraz w połączeniu z terapią komórkami macierzystymi. Terapia była bezpieczna i nie wpływała negatywnie na metabolizm. | Cukrzyca (typ II) |
| Tlenoterapia hiperbaryczna w leczeniu oparzeń termicznych | NBK470524 | HBOT skraca czas gojenia oparzeń, zmniejsza obrzęk i poprawia wyniki leczenia, dzięki zwiększonemu dotlenieniu uszkodzonych tkanek. | Oparzenia |
| HBOT poprawia ostrość wzroku u osób z zwyrodnieniem plamki żółtej | OxfordCenter | U 3 z 4 pacjentów wzrok się podwoił, a u jednego poprawił się czterokrotnie. Terapia poprawiła zarówno ostrość widzenia, jak i pole widzenia, efekty utrzymywały się miesiącami. Zabieg był dobrze tolerowany bez raportowanych komplikacji. | Zwyrodnienie plamki (AMD) |
| Ogólny przegląd terapii tlenem hiperbarycznym: zastosowania, mechanizmy i perspektywy | PMC8465921 | HBOT zwiększa dotlenienie organizmu, wspiera angiogenezę, działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Wskazuje także na obiecujące zastosowania w COVID‑19, onkologii i chorobach zapalnych. Terapia jest dobrze tolerowana przy właściwym doborze pacjentów i protokołów. | Neurologia i otolaryngologia, Choroby metaboliczne / przewlekłe rany, Choroby kości i tkanek głębokich, Oparzenia i martwica tkanek miękkich |
| Terapia tlenem hiperbarycznym w ostrym niedrożeniu tętnicy siatkówki | PMC7012270 | U 56 % pacjentów z okluzją tętnicy środkowej siatkówki nastąpiła znacząca poprawa widzenia (spadek logMAR ≥ 0,3), a u 75 % z okluzją odgałęzienia tętnicy. Średnio przeprowadzono 7 sesji HBOT, rozpoczętych średnio 9 godzin od wystąpienia objawów. Terapia była bezpieczna – bez zgłaszanych powikłań. | Okluzja tętnicy siatkówki (retinal arterial occlusion) |
| Rola HBOT w leczeniu zgorzeli i ostrych ran – raport z dwóch przypadków | IJASM‑57‑045 | W przypadku zgorzeli palców u pacjenta z miażdżycą kruchego naczyń, 30 sesji HBOT cofnęło martwicę, poprawiło krążenie i zmniejszyło ból; w ostrym zespole przedziałowym HBOT przyspieszyło gojenie rany, zmniejszenie obrzęku i częściowy powrót funkcji neurologicznej. | Zgorzela i ostre rany (gangrena, zespół przedziałowy) |
| Rola HBOT w leczeniu urazów miażdżeniowych | PubMed 23736669 | HBOT stosowany jako terapia wspomagająca znacząco redukuje obrzęk i uszkodzenia tkanek w urazach miażdżeniowych, wspierając regenerację dzięki zwiększonemu dostarczaniu tlenu. | Urazy miażdżeniowe (crush injuries) |
| Terapia tlenem hiperbarycznym jako środek antyinfekcyjny | PubMed 19803709 | HBOT działa przeciwbakteryjnie i wspiera układ odpornościowy, zwiększając skuteczność leczenia infekcji bakteryjnych. Może być użyteczne jako uzupełnienie terapii przy ciężkich zakażeniach. | Infekcje bakteryjne |
| Efekty hiperbarycznej terapii tlenowej u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów – badanie pilotażowe | PubMed 32947434 | Po 30 sesjach HBOT u pacjentów ze stwierdzonym RZS znacząco spadły wskaźniki aktywności choroby (DAS28-CRP i DAS28-ESR) i poziom bólu, efekty utrzymywały się do 6 miesięcy. | Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) |
| Wpływ terapii hiperbaricznej tlenowej na COVID‑19 – przegląd systematyczny | PMC8374420 | HBOT poprawia utlenowanie u pacjentów z COVID‑19, zmniejsza stan zapalny i może skracać czas hospitalizacji. Terapia była bezpieczna i dobrze tolerowana, choć dane pochodzą głównie z niewielkich badań i wstępnych doniesień. | COVID‑19 |
| HBOT jako wsparcie standardowej terapii owrzodzeń stopy cukrzycowej – przegląd systematyczny | PMC7480303 | HBOT znacząco poprawia gojenie owrzodzeń stopy cukrzycowej i zmniejsza ryzyko amputacji, dzięki zmniejszeniu stanu zapalnego i zwiększeniu utlenowania tkanek. | Owrzodzenia stopy cukrzycowej |
| Wpływ hiperbarycznej terapii tlenowej na funkcje poznawcze (systematyczny przegląd) | PMC8888529 | HBOT może wspierać poprawę pamięci i funkcji poznawczych u pacjentów po zatruciu CO (w tym zespołu opóźnionych powikłań), TBI i udarze. Badania pokazują zarówno wsparcie neurogenezy, jak i poprawę wyników w testach neuropsychologicznych. Wyniki są obiecujące, ale wymagana jest większa standaryzacja protokołów terapeutycznych. | Udar mózgu; Zaburzenia poznawcze: po zatruciu CO, urazach mózgu (TBI) |
| HBOT poprawia funkcje neurokognitywne u pacjentów po udarze – analiza retrospektywna | PubMed 31985478 | U 86% pacjentów terapia HBOT znacząco poprawiła wszystkie badane funkcje poznawcze (pamięć, uwaga, przetwarzanie informacji), niezależnie od typu, lokalizacji i strony udaru. Hemorrhagic strokes wykazały większą poprawę szybkości przetwarzania, a pacjenci z lewostronnym udarem mieli lepszy przyrost funkcji motorycznych. Terapia obejmowała 40–60 sesji po 90 min 100% O₂ przy 2 ATA i była dobrze tolerowana. | Udar mózgu |
| HBOT pobudza neuroplastyczność i poprawia funkcje u przewlekłych pacjentów po udarze | PLOS ONE e53716 | Po 40 sesjach HBOT (2 ATA, 90 min, 5×/tydz przez 2 mies.) pacjenci poprawili wynik w skali NIHSS, codziennej aktywności (ADL) i jakości życia; poprawy nie obserwowano w okresie kontroli bez terapii. SPECT/CT wykazał zwiększoną perfuzję w obszarach „uśpionych” mózgu. | Udar mózgu |
| Ocena fMRI efektu HBOT na rehabilitację ręki u przewlekłego pacjenta po udarze (case report) | Frontiers‑US | HBOT może indukować trwałą neuroplastyczność i poprawę funkcji motorycznych nawet w przewlekłej fazie po udarze. Po 60 sesjach HBOT wyraźnie poprawiła się funkcja ręki (Fugl‑Meyer: 17 → 31), zwiększyła aktywacja w obszarach SMA i PMA oraz poprawiła łączność między półkulami mózgu. | Udar mózgu |
| Terapia hiperbaryczną tlenem poprawia funkcje neurokognitywne u pacjentów po udarze | PubMed 31985478 | HBOT w przewlekłym etapie po udarze poprawiła funkcje motoryczne i pamięć u pacjentów, zwiększając ich zdolność do codziennego funkcjonowania. | Udar mózgu |
| HBOT w chorobach wątroby: zastosowania, regeneracja i toksyczność – przegląd | PMC6036079 | W modelach ostrego uszkodzenia wątroby HBOT chroni komórki przed martwicą i zapaleniem, szczególnie gdy podana jest szybko. Stymuluje regenerację wątroby (poprzez proliferację hepatocytów i angiogenezę) oraz może wspomagać leczenie przeszczepów i zakrzepicy tętnicy wątrobowej. Jednak przy bardzo wysokim ciśnieniu (>3 ATA) możliwa jest toksyczność tlenowa. | Choroby wątroby: uszkodzenie ostre, transplantacja, zakrzepica tętnicy wątrobowej |
| Pozytywny wpływ hiperbarycznej terapii tlenowej na regenerację wątroby w marskości | PubMed 16140330 | HBOT poprawiła funkcje wątroby i przyspieszyła regenerację hepatocytów u myszy z marskością po częściowej hepatektomii. | Marskość wątroby + hepatektomia |
| HBOT wyhamowuje rozwój guza płuca i zwiększa apoptozę w modelu myszy | PMC8187442 | HBOT poprawiło unaczynienie tkanki, złagodziło niedotlenienie guza i zwiększyło śmierć komórkową (apoptozę) w nowotworze płuca u myszy. | Rak płuc |
Terapia tlenem hiperbarycznym jako skuteczne leczenie wspomagające przewlekłej boreliozy
| PubMed 24726678 | po 30 sesjach HBOT (każda po ok. 90 min pod ok. 2.5 ATA) odnotował znaczną poprawę: ustąpiły drżenia, drętwienia, bóle stawów oraz tzw. mgła mózgowa, a stan neurologiczny wrócił do normy | Borelioza |
| Tlenoterapia hiperbaryczna w leczeniu zapalenia naczyń w przebiegu boreliozy | hyperbaricmedicalsolutions.com pdf | Badanie z 1998 z Texas A&M objęło 91 pacjentów z przewlekłą boreliozą, u których antybiotyki zawiodły. Około 85% zgłosiło znaczną poprawę, a 70% utrzymało efekty nawet po 6 latach obserwacji | Borelioza |
| HBOT versus farmakoterapia w fibromialgii po urazie mózgu – RCT | PLOS ONE e0282406 | Po 60 sesjach HBOT pacjenci z fibromialgią po TBI mieli silniejszą redukcję bólu (VAS), lepszą jakość życia i wyższy próg bólu niż grupa farmakologiczna (efekt d = –0,95). SPECT pokazał wzrost aktywacji w korze czołowej i skroniowej. | Fibromialgia (FMS) |
| HBOT łagodzi objawy zespołu fibromialgii | PLOS ONE e0127012 | Po 40 sesjach HBOT pacjentki miały ponad dwukrotny wzrost progu bólu i znacząco mniej punktów wrażliwych; poprawiła się ich jakość życia. SPECT pokazał normalizację aktywności mózgu – mniej nadmiernej aktywności z tyłu i więcej w przodzie. | Fibromialgia (FMS) |
| Terapia hiperbarycznym tlenem zmniejsza objawy zespołu fibromialgii – prospektywne badanie kliniczne | PMC4444341 | Po 40 sesjach HBOT pacjentki zgłaszały mniej punktów wrażliwych i wyższy próg bólu, co prowadziło do znacznej poprawy jakości życia. SPECT mózgu wykazał normalizację aktywności w regionach związanych z odczuwaniem bólu. Efekty pojawiły się tylko po terapii, nie obserwowano ich w okresie bez HBOT. | Fibromialgia (FMS) |
Wg badań prof. Davida Sinclair'a, jednego z najbardziej wpływowych osób w temacie powstrzymywania procesów starzenia na Świecie - seria 50 i więcej zabiegów w komorze hiperbarycznej HBOT pozwala realnie zatrzymać a nawet cofać procesy starzenia. Polecamy obejrzeć wykład z prof. Sinclairem na YouTube - ten w niebieskim t-shirtcie, ma 52 lata, od ok 50 minuty opowiada o HBOT.